In 2002 ging de Rotterdamse straatadvocaat enige maanden op reis. Ik zette zijn werkzaamheden voort en onderhield contacten. Om dit op een goede manier te kunnen doen had ik een paar weken met hem meegelopen. Een van zijn adviezen was: ‘koffie en shag, geen geld.’ Met koffie en shag kan je in contact komen met de mensen op straat. Je hebt iets aan te bieden waar meestal behoefte aan is. Geef geen geld, als je dat geeft is diegene zo weer weg, dan heb je geen contact. En als degene een volgende keer weer geld nodig heeft, komt hij weer bij jou, en vraagt meestal meer. Deze twee adviezen werkte toen goed, al betekende het niet dat ik elke dag met liters koffie op stap was. Maar wel dat ik goed wist waar ik in de buurt (Mac Donalds, bibliotheek, buurthuis, Stadhuis etc.) koffie kon aanbieden.

Een aantal jaar later liep ik in de Noordertunnel bij Utrecht Centraal Station. Daar werd ik aangesproken door iemand die zei honger te hebben, en daarom geld wilde hebben. Nou, hij had geluk, ik had nog een aantal mandarijnen in mijn rugzak zitten die ik hem wel wilde geven. Ik stond stil en overhandigde hem de mandarijnen, alsjeblieft. Hij keek naar de mandarijnen, en reageerde ontzettend boos. Hij ging schreeuwen en zwaaide met zijn vuisten. Nou, een volgende keer denk ik nog even na voordat ik iemand die honger heeft eten aanbied.

Afgelopen weekend fietste ik ’s avonds op het Berlijnplein bij Leidsche Rijn Station. Het was donker, het was er leeg, het woei en het vroor. Daar werd ik nageroepen en aangesproken door een dame, ook op de fiets. Zij had een vreemde vraag… Kom maar op, dacht ik. Over twee dagen kreeg zij de sleutel van haar huis en nou moest ze nog twee nachten overbruggen. ‘U hebt mazzel dat het vriest’, vertelde ik haar. Ze keek me niet begrijpend aan. ‘Als het echt vriest, dan is de KoudWeerRegeling van kracht en dan moet er ook voor jou een plekje zijn om te slapen.’

Maar volgens haar kon zij daar niet slapen, want zij was in zorg was bij organisatie X. Ik begreep niet veel van haar. Ik zou het wel weten, als ik ’s avonds zonder slaapplek op een donker, leeg, winderig, vrieskoud Berlijnplein sta. Dan lijkt mij zo’n winternacht nog erg lang.

Sinds 2002 is er best wel iets verbeterd, zoals de KoudWeerRegeling, maar de smoezen van de mensen zonder genoeg geld en met een verslaving …. die kunnen echt wel beter. 

Niki Schipper